Wpływ zmian klimatu na ptactwo nadbałtyckie
Wzdłuż wybrzeży Morza Bałtyckiego
zamieszkuje ponad 30 gatunków ptaków wodnych.
Charakterystycznymi mieszkańcami tych obszarów są :
Charakterystycznymi mieszkańcami tych obszarów są :
– alki: alka krzywonosa , nurnik
białoskrzydły, nurzyk podbielały
- rybitwy: popielata, zwyczajna,
wielkodzioba, czubata;
– mewy: srebrzysta, żółtonoga ,
siodłata ,pospolita , śmieszka ;
– kaczki: edredon, czernica,
ogorzałka,
lodówka, markaczka, uhla, bernikla, białolica
lodówka, markaczka, uhla, bernikla, białolica
– perkozy: rogaty;
– pełnopłetwe : kormoran czarny
Za
najbardziej
morskie wśród bałtyckich ptaków uważane są alki
gnieżdżące się na małych wyspach i stromych skałach Bałtyku,
gdzie większość gatunków morskich kaczek gnieździ się na
wybrzeżach morskich i w rejonach ujść rzecznych (edredon,
markacza, uhla), czy też na wybrzeżach nadbałtyckich jezior i
innych zbiorników wód słodkich (czernica, ogorzałka, lodówka).
Mewy zaś gnieżdżą się zazwyczaj na wybrzeżu albo tak jak w
przypadku mewy śmieszki w dużych koloniach w głębi lądu.
Większość nadbałtyckich ptaków to wędrowcy (kaczki, rybitwy).
Gnieżdżą się zwykle na północy Europy (uhla, markaczka) lub
nawet dalej, na obszarach arktycznych (lodówka, bielaczek) na zimę
kierując się w cieplejsze rejony Bałtyku.Zakres
wędrówek ptaków częściowo
osiadłych (alki, mewy) jest znacznie mniejszy. Skaliste, niedostępne
wybrzeża i przybrzeżne akweny to miejsca, gdzie bytują
pojedyncze
pary (nurnik białoskrzydły), ale i kilkutysięczne kolonie (alka krzywonosa, rybitwa
popielata). Ptakami pojawiającymi sie na plaży, głównie podczas przelotów są , przede
wszystkim biegus zmienny, krwawo dziób i brodziec piskliwy oraz wiele innych gatunków
również należących do siewkowców. Największymi ptakami gnieżdżącymi sie nad Bałtykiem są kormoran czarny , bielik i łabędź niemy . Po okresie drastycznego spadku liczebności bielika i kormorana, wywołanego tak skutkami zanieczyszczenia środowiska, jak i świadomym tępieniem, ścisła ochrona spowodowała, że liczba tych ptaków wyraźnie wzrosła. Nowym gatunkiem,gniazdującym nad Bałtykiem, który w ostatnich latach znalazł tu korzystne warunkirozwoju jest ges – bernikla białolica.Pokarm bałtyckich ptaków morski jest związany z ich umiejętnościami nurkowania. Ptaki doskonale nurkujące (kaczki i alki) mają szerszy wachlarz pokarmowy (odżywiają się głównie mięczakami, skorupiakami, wieloszczetami jak i rybami oraz roślinami) niż ptaki nienurkujące (mewy i rybitwy), które odżywiają się głównie rybami, owadami, skorupiakami i jajami innych ptaków (lub jak w przypadku mew także odpadami)
pary (nurnik białoskrzydły), ale i kilkutysięczne kolonie (alka krzywonosa, rybitwa
popielata). Ptakami pojawiającymi sie na plaży, głównie podczas przelotów są , przede
wszystkim biegus zmienny, krwawo dziób i brodziec piskliwy oraz wiele innych gatunków
również należących do siewkowców. Największymi ptakami gnieżdżącymi sie nad Bałtykiem są kormoran czarny , bielik i łabędź niemy . Po okresie drastycznego spadku liczebności bielika i kormorana, wywołanego tak skutkami zanieczyszczenia środowiska, jak i świadomym tępieniem, ścisła ochrona spowodowała, że liczba tych ptaków wyraźnie wzrosła. Nowym gatunkiem,gniazdującym nad Bałtykiem, który w ostatnich latach znalazł tu korzystne warunkirozwoju jest ges – bernikla białolica.Pokarm bałtyckich ptaków morski jest związany z ich umiejętnościami nurkowania. Ptaki doskonale nurkujące (kaczki i alki) mają szerszy wachlarz pokarmowy (odżywiają się głównie mięczakami, skorupiakami, wieloszczetami jak i rybami oraz roślinami) niż ptaki nienurkujące (mewy i rybitwy), które odżywiają się głównie rybami, owadami, skorupiakami i jajami innych ptaków (lub jak w przypadku mew także odpadami)
Ocenia
się, ze w rejonie Morza Bałtyckiego zimuje około 9 mln ptaków
morskich
przybywających tak z terenów arktycznych, jak i migrujących wzdłuż Bałtyku. Lodówki,
edredony, uhle i markaczki stanowią około 70% tej liczby. Zimowiska te nie są
równomiernie rozmieszczone wzdłuż wybrzeży, ani tez równomiernie zasiedlone. Zlokalizowano 39 ważnych obszarów zimowania z czego 10 daje schronienie aż 70% ptaków.
Najważniejsze i największe z nich to:
– płytkie zatoki i estuaria zachodnich wybrzeży Polski i wschodnich Niemiec – zimuje
tam około 1 mln ptaków, głównie bielaczek, ogorzałka, czernica;
– płytkie wody Zatoki Pomorskiej pomiędzy Niemcami a Polską – obszar, gdzie zimuje
około 1,3 mln ptaków, przede wszystkim uhla, perkoz rogaty, lodówka, nurnik białoskrzydły;
– piaszczyste i żwirowe ławice wzdłuż wybrzeży Estonii i Łotwy w Zatoce Ryskiej – zimuje
tam około 1,5 mln ptaków, głównie nury (nur rdzawo szyi), lodówka, uhla, nurnik
białoskrzydły;
– północno-zachodnia część Kattegatu – gdzie zimuje około 1,2 mln ptaków, z których
najważniejsze to edredon, alka krzywonosa, perkoz rdzawo szyi, markaczka.
przybywających tak z terenów arktycznych, jak i migrujących wzdłuż Bałtyku. Lodówki,
edredony, uhle i markaczki stanowią około 70% tej liczby. Zimowiska te nie są
równomiernie rozmieszczone wzdłuż wybrzeży, ani tez równomiernie zasiedlone. Zlokalizowano 39 ważnych obszarów zimowania z czego 10 daje schronienie aż 70% ptaków.
Najważniejsze i największe z nich to:
– płytkie zatoki i estuaria zachodnich wybrzeży Polski i wschodnich Niemiec – zimuje
tam około 1 mln ptaków, głównie bielaczek, ogorzałka, czernica;
– płytkie wody Zatoki Pomorskiej pomiędzy Niemcami a Polską – obszar, gdzie zimuje
około 1,3 mln ptaków, przede wszystkim uhla, perkoz rogaty, lodówka, nurnik białoskrzydły;
– piaszczyste i żwirowe ławice wzdłuż wybrzeży Estonii i Łotwy w Zatoce Ryskiej – zimuje
tam około 1,5 mln ptaków, głównie nury (nur rdzawo szyi), lodówka, uhla, nurnik
białoskrzydły;
– północno-zachodnia część Kattegatu – gdzie zimuje około 1,2 mln ptaków, z których
najważniejsze to edredon, alka krzywonosa, perkoz rdzawo szyi, markaczka.
Zmiany
klimatyczne mają coraz szybszy i rozleglejszy wpływ na ekosystemy,
siedliska i gatunki.
Zmiany
w temperaturze, opadach atmosferycznych i wilgotności powietrza oraz
bardziej
zmienna
pogoda, a szczególnie zdarzające się częściej ekstrema pogodowe,
są
charakterystycznymi
oznakami zmiany klimatu. Zmiany, która bezpośrednio wpływa także
na
ptaki.
Z powodu swojej wrażliwości na warunki atmosferyczne, ptaki są
doskonałymi
wykrywaczami
zmiany klimatu. Zróżnicowane pomiędzy gatunkami skutki zmiany
klimatu
mogą
być niekorzystne dla całych zespołów ptaków, co z kolei
najprawdopodobniej wywołała
zmiany
strukturalne i funkcjonalne większości, o ile nie wszystkich
ekosystemów na świecie.
Dwa
główne (obserwowane już obecnie) typy reakcji poszczególnych
gatunków ptaków na
zmianę
klimatu to przesunięcia w czasie poszczególnych etapów ich cyklu
życiowego (czyli
zmiany
w fenologii) oraz zmiany zasięgów występowania. Co ważne, takie
reakcje narażają
ptaki
na dodatkowe zagrożenia.
Wczesne
sygnały ostrzegawcze związane ze zmianą klimatu są widoczne jako
przesunięcia w
czasie
ważnych sezonowych zachowań ptaków. W odpowiedzi na ocieplanie się
klimatu wiele
gatunków
ptaków wiosną przybywa wcześniej na tereny lęgowe i wcześniej
składa jaja.
Analiza
wyników 64 badań nad różnymi grupami zwierząt wykazała, że u
ptaków wiosenne,
związane
z rozrodem, typy zachowania w ostatnich latach ulegały
przyspieszaniu w tempie
średnio
6,6 dni na dekadę. W Europie niektóre gatunki należące do grupy
typowych
migrantów
w ogóle zaprzestały wędrówek.
Takie
przesunięcia okresów fenologicznych zagrażają ptakom: kluczowe
wydarzenia z ich
cyklu
życiowego przestają być zsynchronizowane z etapami rozwojowymi
roślin i owadów, z
którymi
w różny sposób są one ewolucyjnie powiązane. Uważa się, że
tego typu zmiany
mogą
zakłócać strukturę i funkcjonowanie większości, jeśli nie
wszystkich, ekosystemów na świecie.
Lokalne
i regionalne warunki pogodowe silnie wpływają na zachowanie i
przeżywalność
ptaków,
zarówno podczas sezonu lęgowego, jak i poza nim. Nie dziwi więc,
że badania wiążą
spadek
populacji wielu gatunków na świecie ze zmianą klimatu. Niedawny
przykład z USA
podkreśla
nieproporcjonalnie dużą rolę ekstremów klimatycznych, na które
ptaki i całe
ekosystemy
reagują szczególnie szybko i silnie.
Zuzanna
Łapińska 2a
Bibliografia:
- https://www.google.pl/grafika
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz